منبع: ایرنا
امیر راد، رئیس انجمن هنرمندان نقاش ایران، در گفتگو با خبرگزاری ایرنا، مهمترین کارکرد دوسالانهها در دوران معاصر را نمایش و هدایت جریانهای هنری عنوان کرد.
به گزارش خبرنگار ایرنا، طی حکم اخیری که به پیشنهاد انجمن هنرمندان نقاش ایران و از سوی مرکز هنرهای تجسمی ارائه شد، دوسالانه نقاشی ایران سال آینده پس از ده سال تعویق برگزار میشود. امیر راد، رئیس انجمن هنرمندان نقاش ایران، از اعضای شورای سیاستگذاری این رویداد است که علت تأخیر در برگزاری این رویداد را در گفتوگو با خبرنگار ایرنا اینگونه مطرح کرد:
«این موضوع دلایل گوناگونی دارد؛ طی این سالها، هم دولتها و به تبع آن مسئولین و سیاستها عوض میشوند و هم در خود انجمن هنرمندان نقاش ایران هیئت مدیرههای گوناگون بر سر کارمیآیند که هرگونه عدم هماهنگی در این میان برگزاری این دست رویدادها را به تعویق میاندازد. مسئولیت برگزاری دوسالانه نقاشی ایران بر عهدهُ انجمن هنرمندان نقاش ایران و مرکز هنرهای تجسمی است که باید در همکاری و تعامل با هم این اتفاق را رقم بزنند. بنابراین اگر این تعامل به درستی شکل نگیرد وقفه ایجاد میشود. در نه سال گذشته نیز همینطور بوده است. البته برخی سالها نیز همکاری شکل گرفته است اما محدودیتهای همزمانی با سایر دوسالانههایِ دیگر رسانههای هنری این موضوع را میسر نکرد. به هر رو همکاری، همراهی و تعامل بین مرکز هنرهای تجسمی و انجمن هنرمندان نقاش ایران برای برگزاری این دوسالانه امری دوسویه است و ناهمسویی سیاستها از هر دو جانب سبب اخلال در شکلگیری این رویداد میشود».
به نظر شما برگزاری دوسالانهها تا چه حدودی در بالندگی هنرهای تجسمی نقش دارند؟
«دوسالانهها در صورت برگزاری به شکل منظم میتوانند محلی برای نمایش دستاوردهای متأخر هنرمندان کشور باشند. کشف استعدادها و ایجاد زمینه رشد برای هنرمندان کمتر شناخته شده نیز از نتایج برگزاری این دوسالانهها است اما مهمترین دستاورد دوسالانهها در دوران معاصر، نمایش و هدایت جریانهای هنری است. امروز با توجه به گستردگی فضای مجازی، دسترسی آسانتر به آثار و تعدد گالریها، کارکرد نمایش دستاوردهای هنرمندان کمرنگتر از پیش است و جریانسازی و نمایش جریانهای جاری در صحنهٔ هنر اهمیت بیشتری یافته است».
آیا جریانسازی مذکور در فرمایش شما، شامل پرداختن به اقتصاد هنر هم میشود؟
«ارتباط مستقیمی بین مسئله اقتصاد هنر و دوسالانهها نمیتوان برقرار کرد؛ اما به صورت غیر مستقیم برگزاری دوسالانهها سبب رشد فرهنگی و گسترش دانش بصری خواهد شد که در نهایت میتوانند بر امر اقتصاد هنر هم تاثیرگذار باشند. البته مسئله اقتصاد هنر به عوامل گوناگونی بستگی دارد. برآیند وضعیت اقتصادی کل جامعه یکی از مهمترین آنها است. زمانی که شاخصهای اقتصادی عملکرد مناسبی ندارند اولین نتیجهٔ آن حذف فرهنگ از سبد خانواده خواهد بود. امر دیگر آموزش مستقیم و غیر مستقیم است که دوسالانهها بیشتر کارکرد آموزش غیر مستقیم دارند اما نهادهایی مانند آموزش و پرورش، صدا و سیما، مطبوعات و شهرداری و بسیاری دیگر از نهادهای دست اندرکار در امر فرهنگ، هم میتوانند و هم موظف هستند که فرهنگ عمومی را ارتقا بخشند که بخشی از آن آشنایی با زبان هنرهای بصری و تجسمی و حتی کارکرد سرمایهای آن میتواند باشد.
به عنوان یکی از اعضای شورای سیاستگذاری، آیا برنامهای برای افزایش مشارکت هنرمندان و دریافت پاسخ مثبت به فراخوان دارید؟
«همانطور که پیشتر هم اشاره کردم کارکرد دوسالانهها در دوران معاصر تغییر کرده است و این تغییر، جابجایی تمرکز بر نمایش و هدایت جریانهای هنری به جای معرفی دستاوردهای شخصی هنرمندان است. در این بین زمینه سازی برای رشد و بالندگی افراد مستعد در بستر این نقطهٔ تمرکز جدید رخ میدهد. به این ترتیب سیاست ما در برگزاری دوسالانه نهم نیز بر همین پایه شکل گرفته و به نوعی پاسخگویی به نیاز جامعهٔ هنری و برآمده از بستر زمانی، مکانی و فرهنگی جامعه است. با توجه به این نوع نگرش در شورای سیاستگذاری نسبت به پاسخ مثبت هنرمندان به فراخوان دوسالانه نهم نقاشی ایران خوشبین هستیم».
چه برنامهای برای جلوگیری از وقفه مجدد دوسالانه خواهید داشت؟
«یکی از آسیبهای جدی در برگزاری دوسالانهها، عدم برگزاری منظم آنها است که گاه با وقفههای طولانی همراه است. برخی از عوامل این وقفه مانند تغییرات مدیریتی امری است غیر قابل اجتناب اما برای کم اثر کردن این تغییرات تمهیداتی اندیشیدهایم. مهمترین تصمیم ایجاد نهادی است مستقل، یعنی تشکیل یک دبیرخانه دائمی در انجمن هنرمندان نقاش ایران که در تمام طول سال امور دوسالانه را پیگیری و برنامهریزی خواهد کرد. امر دیگر که برآمده از همین رویکرد است تدوین آییننامه دوسالانه است که در واقع سندی است برای روشن شدن اهداف، تعاریف، چشم انداز و ساختار تشکیلاتی و تصمیمگیری در دوسالانه. در جلسهٔ نخست شورای سیاستگذاری تمرکز بر این دو امر بود و اولین فعالیت شورای سیاستگذاری تدوین آییننامه است که در جلسه بعدی شورا جهت بحث، اصلاح و تصویب ارائه خواهد شد».
این کارشناس رشتههای هنری زمان برگزاری دوسالانه نهم نقاشی ایران را تابستان ۱۴۰۰ اعلام کرد و افزود: «اولین جلسه شورای سیاستگذاری برگزار شده و به طور مرتب هر دو هفته یکبار و در صورت نیاز هر هفته جلسات پیگیری میشود. البته جلسات هم اندیشی درباره این دوسالانه از سال نود و هفت آغاز شده بود و در گفتگو با گروههای گوناگونِ هنرمندان، نظرات و پیشنهادات جمع آوری و در برنامه ریزیها لحاظ شده است».